Bakan Koca: "Koronavirüs Aşısı Ücretsiz Olacak"

İşte koronavirüs aşı çalışmaları ile ilgili tüm merak edilenler...

"Dünyada faz 3 çalışmasına geçmiş epey aşı oldu. 60 küsur aşının faz safhasında olduğunu, uygulamaya safhasına geçen önemli sayıda artış oldu. İki tanesini Türkiye'de faz 3 çalışmaları devam ediyor. Bir tanesi Almanya menşeili bir tanesi Çin menşeili. Bugüne k adar her ikisinde de bir sorun yaşamadık. Ciddi yan etkilerin olmadığını söyleyebilirim. Erken dönemde uygulamaya geçecek, kullanıma geçecek olan aşılarla ilgili yakın takipteyiz. Bir diğer aşı da Rusya'da geliştirilen aşı. Toksitoloji boyutuyla tamamlanması gereken bir d urumu sözkonusu idi. O aşının da Bakanlığımız labaratuvarında yakın zamanda başlanmış olacak.

Biz bütün aşı üreten firmalarla yakın diyalog içindeyiz. Erken dönemde vatandaşımızı aşıya eriştirmek noktasında bir çaba içindeyiz. Bu aşıların vatandaşımıza uygun olabilir diye düşündüğümüz aşının etkinlik ve güvenirliliğini önemsiyoruz. Bu anlamda etkin ve de güvenilir olduğunu bildiğimiz aşıları erken dönemde tedarik ederek vatandaşımızlabuluşturmak istiyoruz. Aşılar farklı yöntemlerle geliştiriliyor.

İnaktif aşılar var. Bizim bu dönemde sinovak dediğiğimiz inaktif aşı ile d iyaloglarımız devam ediyor. Bununla ilgili sözleşme yapıldı. Aralık-Ocak-Şubat ayında sorun olmazsa yapılan sözleşme ile 50 milyon aşı için imza atıldı. Sözleşme imzalandı. Aralık ayında asgari 10 milyon olmak üzere 20 milyon hedefliyoruz. Ocak ayında 20 milyonda sorun yok. 50 milyon doz için sözleşme imzalandı.

Diğer aşı içinde Aralık'ta 1 milyon, devamında 25 milyona kadar aşının verilebileceği şekilde görüşmelerimiz devam ediyor. Rusya ve diğer aşılarla irtibat halindeyiz. Burada bizim çok erken dönemde güvenirliliğini, etkinliğini bildiğimiz aşılarla hızla başlayalım istiyoruz. Şu an için sözleşmeye bağlanan 50 milyon aşının takvimi başlanabilir diye söyleyebilirim.

Bizim yerli aşımız var. 16 tane aşımız var. İnaktif olan 4 aşımız var. Bir tanesi faz çalışmasına geçmiş oldu. Gönüllü 44 vatandaşımıza yapıldı, herhangi bir sorun görünmedi. En geç Nisan ayında yaygın kullanıma geçebileceğimizi ümit ediyorum. Yerli aşımız birden fazla olacak. Muhtemelen Nisan ayında kullanıma geçmiş olacağız.

Tedbirlerle ilgili geçen hafta sonu başladı kısıtlamalar. Kısıtlamalar sonrası 1 hafta 10 gün içerisinde sonucu görmek mümkün olur. Şu an değerlendirmek açısından erken olduğunu, önümüzdeki hafta bu anlamda daha net, kısıtlamaların nasıl bir pandeminin seyrini değiştirdiğini görmüş olacağız. Ona göre ilave tedbir alınıp alınmaması gerektiği öneri olarak sunulmuş olacak.

Saat uygulaması hafta sonu için söylendi. Bilim Kurulumuz hafta sonu ile ilgili önerisi genel olarak olmamıştı. Kabinede değerlendirildi. Yurt dışında hafta içi 21.00-07.00 yaygın. Biz hafta sonu 20.00 ile sabah 10.00 arası sokağa çıkma yasağı demiş olsaydık aynı algı olur muydu? Aslında olan buydu. Gerektiğinde daha da genişletilebilir. Farklı bir öneriyi sunabilmemiz bizim 1 hafta 10 günlük zaman sonrası bu kısıtlamayla elde edilen sonuçla d oğru orantılı olur. Onu da gelecek hafta Bilim Kurulu'nda değerlendirmiş olacağız.

Herkes kısıtlamalar dışında gönüllü kısıtlamalara kişisel olarak geçmeli. Zorunlu olmadıkça evden çıkmamalıyız. Bu virüsün insandan insana geçtiğini biliyoruz. Ev ortamında bulaşların yoğun oludğunu, misafirliklerin olmaması gerektiğini, kalabalığa girilmemesini, maskeden taviz verilmemesi gerektiğinin altını çiziyoruz.

GRİP AŞISI

Grip aşısıyla ilgili daha önce de detaylı şekilde açıklamıştım. Grip aşısında özellikle bizim bu yıla kadar her ülke bir yıl önceden grip aşısının siparişini verir. Bu yıl dünyada grip aşısının arzı yüzde 20'yi geçmedi. Bizde ise geçen yıl 1.3 milyon grip aşısı tedarik etmiştik. Eczanelerden satışına izin verdiğimiz halde 1 milyon 100 bin oldu. Yani geçen yıl 200 bin grip aşısı eczanelerden satılıyor olmasına rağmen kullanılamadı. Birçok ülke bizden farklı olarak yoğun kullandı. İngiltere 30 milyon, Almanya 26 milyon sipariş verdi.

Bizde ise geçen yıl az kullandığımız için 2.3 milyon grip aşısı tedarik etmiş olduk. Bu yıl 2.3 milyon grip aşısı kullanıma hazır halde, sağlık çalışanlarımıza başlamış olduk. Kimlere yapılması gerektiğini Bilim Kurulu Aşı Grubu en riskli grubu tespit ederek başlatmış olduk.

Bu yıl eczanelerden satışına izin vermedik. Kime yapılması gerekiyorsa o kişileri en riskli gruptan başlayarak sınıfladık. Her geçen gün bu tüketimle doğru orantılı olarak kapasiteyi genişletmeye çalışıyoruz. Şu ana kadar 772 bin oldu. Ama 6 milyon açık şu an. Birkaç gün içerisinde bunu daha da genişletmiş olacağız. Muhtemelen 75 yaş ve üzerine uygulanmasını ilave ettik. 70 ve 1 hafta 10 gün içerisinde 60'a indirmi olacağız. Dijital ortamda çok rahat takip ediyoruz.

Özetle TEB'in bahsettiği aşıyı tedarik edeceğini söyleyen firma, daha önce bizimle irtibata geçen, bize hatta 11 dolar teklif veren TEB için de aynı dönemde 12 dolar teklif verip, TEB'in bize 12 dolar teklif ettiği bir aşıdan bahsediyoruz. Devamında firmanın belgeleri istediğimizde böyle bir aşının olmadığını yazılı olarak beyan etti. Biz o aşıyı daha önceden irtibatlı olduğumuz firmadan 11 dolara teklif edildi zaten. Bu anlamda aşı var diyerek siyasetin malzemesi yapıldı.

Tabloyu gösterirken söylemiştim, Nisan ayında zatüre oranımız yüzde 30'lara yakındı. Şu anda yüzde 3.4. Yani 10 kat azaldı. Bu zatürre oranının azalmasının en büyük sebebi önceden ve erken dönemde kullanılan ilaçlar. Bu ilaçları vatandaşımızın hassasiyetle uygulamasını özellikle söylemek istiyorum. Zatüre oranı aynı oranda devam etmiş olsaydı hastanelerimiz bu yükü kaldıramazdı. Vatandaşımızın yüzde 80'e yakınının hafif geçirdiğini biliyoruz.

Ben ilaç almadan hafif atlattım diye düşünebilir. Bize ağır gelen hastaların ilaç kullanmayan hastaların olduğunu özellikle altını çiziyorum. Erken dönemde kaybetmek durumunda kaybettiğimiz hastaların erken dönem tedavisi başlamayan, ilacını almadığını bilelim. Bu hastalığın 7. 8.günününde akciğer tutumuyla kendisini gösteridğini, eğer kötüleşince ilacı al demenin doğru olmadığını söylemeliyim. Erken dönemde ilaçlarımızı mutlaka alalım. Bu dönemde nezle, grip benzeri belirtinin Kovid olabileceğini mutlak düşünelim. İlaca erişmeye gayret edelim. Erken dönemde verilen ilaçları kullanmış olalım. Vatandaşlarımız ilaçlarını kullanmaktan vazgeçmesinler.

ÖZEL HASTANELERDE TEST ÜCRETİ

Bununa ilgili genelge geçen hafta yayınladık. Özellikle PCR testini çalışabilir herkese bunu açmak istedik. Özel sektöre, vakıf üniversiteleri PCR testinin yapılabilirliğinin önünü açtık. Geçen hafta 250 Tl'den fazla ücreti alan sağlık kuruluşlarının olduğu bilgisi bize de geliyor. Yeni genelgede çok net tanımladık, 250 TL'den fazla ise bunun iadesini, vatandaşlarımızın hepsi iade için müracaat edemiyebilir. Gerektiğinde lisans iptali dahil olmak üzere net bir şekilde yazdık. Vatandaşlarımız 250 TL'den fazla ücçret istenme durumu söz konusu olursa bize müracaat etsin. Lisansın iptal edilebileceğini özel sektör de vatandaşımız da bilsin, bunu çok net söylüyorum.

PCR testi pozitif olan herkes, belirtisi olsun olmasın herkes anlamına gelir. Hastaneye yatar, bizim hasta diye, ağır hasta diye tanımladığımız bütün hastalar dahil olmak üzere herkes, taşıyıcılar dahil olmak üzere. Bunun dışında ölümlerle ilgili olarak, bizim bu dönemde benim vatandaşıma verdiğim bütün rakamların tamamının doğru olduğunun altını çizmek istiyorum. Vaka sayısı adı altında vakaları vermedik. Hasta sayısı adı altında verdik. Bugün için toplam vakayı vermiş olduk. Ölümlerle ilgili bildiğiniz gibi Mart ayında pandemi başladığında baştan definlerle ilgili özel defnedilmesi gerektiği, hatta özel mezarlık, ayrılmış mezarlık olması gerektiği, torbalar durumu, defnedileceği bilgisiyle ilgili kafa karışıklığı vardı.

O dönemde genelge yayınlamıştık. Normal bulaşıcı olan diğer hastalıklar gibi HIV ve menenjit gibi nasıl defin yapılıyorsa benzer şekilde defnin yapılmasını belirten yazı yazmıştık. O dönemde daha önce bulaşıcı hastalıklar olarak ölüm belgemiz var. Belgenin sol üst kısmında ölüm şekli yazar, altında ölüm nedeni yazar. Ölüm şekli doğal mı, adli ölüm mü? İlk hekimin işaretliği bir kısım. Ölüm nedeni ise ikinici bir hekimle doldurulan kısım. Bulaşıcı hastalıklar kısmı var ayrıca. Bu kısımda Mart'tan önce çok da doldurulan bir bölüm değildi. Fakat bizim genelge sonrası bulmaşıcı hastalıklar gibi defnedilmesini belirttiğimiz için her geçen gün bu hane doldurulmaya başlandı. Bildiğimiz 192 hastalıklar sadece buraya düşülerek işlenmedi. Enfeksiyon bulgusu olan her hasta buraya işlendi. Yani akciğer kanseri, prostat, meme kanseri veya lenfoma veya lösemi gibi hastalığı olup enfeksiyonla kaybedilmeyen hasta mı var? Enfeksiyon bulgusu olmayan menenjit hastası mı var, akciğer kanseri hastası mı var kaybedildiğinde?

Enfeksiyon bulgusu olan her hastanın işlendiği yer bulaşıcı hastalıklardır. İkinci bölüm ise ölüm sebebidir. Kovid ise kovid, menenjit ise menenjit yazılıyor. Bakanlık olarak biz yapmıyoruz, hekimlerin doldurduğu kısım bu. Enfeksiyon belirtisi olan her hasta kovit hastası mıdır?

Herkes bu noktada birlikte 83 milyon kişi ve yöneticileri olarak üzerine düşeni yapmak konusunda gayret içinde olmalı. Yöneticilerimizin yapacağı çok şeyler var. Üzerimize düşen her şeyi herkes yapıyor olmalı.

Aşıyla ilgili genel yaklaşımımız şu, Aşı Bilim Kurulu öncelikli kimlere yapılması gerektiği üzerinde çalışıyor. Özellikle sağlık çalışanlarımız, riskli gruplar ve enfeksiyonu yayma potansiyeli yüksek olan kesimler. Şoför, berber olabilir gibi hizmet sektörü de yer yer devrede olacak. Bu aşıyı yaparken biz vatandaşımızdan herhangi bir ücret asla almayacağız. Aşı şu anda dünyada fiyatı 10 dolar olan var, 12 dolar olan var, 5-5,5 olan var. Bizim sipariş ettiğimiz aşı dünya ortalamasının üstünde olan bir rakam olduğunu ifade etmek istiyorum.

FİYATI DEĞİL GÜVENİRLİLİĞİNİ ÖNEMSİYORUZ

Biz fiyatı değil güvenirliliğini önemsiyoruz. Vatandaşımıza ücretsiz ulaştırmayı sağlayacağız. Ayrıca ruhsat almış aşılar olduğunda yine erken dönemde ruhsatını hızlandırmayı diğer aşılarla ilgili söylüyorum, fiyat noktasında üst limit koymayı, eczanelerden de satışını kolaylaştırmış olacağız. Özellikle yapılmasını istediğimiz kesimlere ücretsiz biz yapacağız. Bunun dışında vatandaşımız almak isterse üst limit koyarak eczanelerde satışının yolunu açmış olacağız.

Bazı ülkelere yasaklarımız devam ediyor. Önümüzdeki haftalar ve günler, bazı ülkelerden gelişte yaptığımız taramalar var. Taramalarda öngördüğümüzden farklı bir oran çıkarsa ülkeler ile ilgili kısıtlamalar getirilebilir ama somut görmemiz gerekiyor. Geldiği ülkeden test veya burada belli kriterler söz konusu olabilir.

Bilim Kurulu aslında hafta sonu kısıtlamasını önermemişti. Öncelikle diğer tedbirleri alıp hafta sonunu gündemimize alabiliriz diye konuşmuştuk. Kabinede görüşülerek, tartışılarak alınmış bir karardır. Bunun sonuçlarını da önümüzdeki 1 hafta 10 gün içerisinde sonuçlarını görerek genişletme veya daraltma önerimizi de yapmış olacağız."