SpaceX Nedir?

SpaceX (Space Exploration Technologies Corporation, Uzay Keşif Teknolojileri Şirketi), merkezi ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki Hawthorne şehrinde bulunan bir Amerikalı uzay taşımacılığı şirketidir.

Şirket 2002 yılında, daha önce PayPal'ın da kurucularından olan, Tesla Motors şirketinin CEO'su Elon Musk tarafından; Mars'ın kolonileştirilmesini sağlamak üzere uzay taşımacılığının maliyetini düşürme hedefiyle kuruldu. Şimdiye kadar Falcon 1 ve Falcon 9, Falcon Heavy isimli, en baştan tekrar kullanılabilirlik için tasarlanmış olan, uzaya fırlatma araç/roket sistemlerini ve Falcon 9 tarafından yörüngeye çıkarılmış olan, Uluslararası Uzay İstasyonuna malzeme/erzak temin etmek üzere Dragon (insansız) uzay aracını geliştirdi. Dragon uzay aracının insanlı hali geliştirme aşamasındadır.

SpaceX'in başarıları arasında şunlar bulunmaktadır:

•28 Eylül 2008 tarihinde, özel sektör tarafından finanse edilen ve yörüngeye ulaşan ilk sıvı yakıtlı roket (Falcon 1);

•9 Aralık 2010 tarihinde, bir uzay aracını uzaya fırlatan, yörüngeye oturtan ve bu uzay aracını (Dragon) başarılı bir şekilde dünyaya geri getiren ilk özel sektör şirketi;

•25 Mayıs 2012 tarihinde Uluslararası Uzay İstasyonuna bir uzay aracı (Dragon) yollayan ilk özel sektör şirketi.

SES-8 uydusunun 3 Aralık 2013'te fırlatılışı, SpaceX'in yer eşzamanlı yörünge'ye ilk teslimatı olmuştur.

Kaliteyi ve maliyeti denetim altında tutmak amacıyla, SpaceX uzay aracı ve roketlerde kullandığı bileşenlerin büyük çoğunluğunun tasarımını, testlerini ve üretimini şirket içinde gerçekleştirmektedir; bu bileşenler arasında Falcon fırlatma araçlarında ve Dragon uzay aracında kullanılan Merlin,Kestrel ve Draco roket motorları bulunmaktadır. Bu SpaceX'in sektördeki en ucuz fırlatma fiyatını verebilmesine ve geleneksel roket geliştirme/üretme zamanını büyük oranda azaltabilmesine olanak tanımıştır.

2013 Kasım ayında, ticari fırlatmalarda piyasa lideri olan Fransız şirketi Arianespace, SpaceX'in oluşturduğu rekabet sebebiyle, Ariane 5 roketiyle jeostatik Yörünge'ye taşıdığı "daha hafif uydular" için esnek fiyatlandırmaya gideceğini açıklamıştır.

2006 yılında NASA; şirket ile, Uluslararası Uzay İstasyonu'na (UUİ) yük tedarik edebilecek bir fırlatma/taşıma sistemini tasarlayıp gerçekleştirebilmesi için 'Ticari Yörüngesel Taşımacılık ' (COTS) sözleşmesi imzaladı. SpaceX, 2015 haziran itibarıyla UUİ'ye, yük tedarik anlaşması altında, 5 uçuş gerçekleştirmiştir. NASA; SpaceX ile ayrıca, NASA'nın 'Ticari Mürettebat Geliştirme' (CCDev) programının parçası olarak, insanlı kullanıma uygun Dragon aracının geliştirilmesi ve başarılı bir şekilde kullanımının gösterilmesi için sözleşme imzalamıştır. SpaceX, ilk mürettebatlı Dragon/Falcon 9 uçuşunu 2016 yılı içinde yapmayı planlamaktadır. Şirket o zamana kadar uzay aracına, tamamıyla tüm gereksinimleri karşıladığı tasdiklenmiş, insan-kullanımı için fırlatma sırasında kaçış sistemini dahil etmiş olmayı umuyor. NASA sözleşmelerinin yanı sıra; SpaceX özel sektör şirketleri, ABD dışındaki hükûmet kurumları ve Amerikan ordusuyla, kendisinin fırlatma hizmetleri için sözleşme imzalamıştır. 2015 şubat itibarıyla, SpaceX 15 adet Falcon 9 roketini; 14 başarılı ve bir kısmi başarısızlıkla fırlatmış ve müşterileri için en az 30 ileri tarihli fırlatma planlamış durumdadır.