Halit Refiğ Kimdir?

HALİT REFİĞ KİMDİR?

1934’te İzmir’de dünyaya geldi.

İlk ve orta öğrenimini Şişli Terakki Lisesinde tamamladı.  Robert Kolej Mühendislik Bölümü’nde okudu.

Okul bittikten sonra askerliğini yedek subay olarak Kore’de yaptı. Bu sırada amatörce 8mm filmler çekti.

1956’da, Nijat Özön ile birlikte yayınladıkları “Sinema”, “Kim” isimli dergilerde, “Yeni Sabah” ve “Akşam” gazetelerinde sinema eleştirileri yazdı.

Atıf Yılmaz’ın “Yaşamak Hakkımdır” isimli filmin asistanlığını yaparak sinema alanındaki ilk çalışmasını gerçekleştirdi.

1960’ta ilk film olan “Yasak Aşk”ı çekti. 1963’te Şehirdeki Yabancı, 1964’te Gurbet Kuşları, Haremde Dört Kadın, Bir Türk’e Gönül Verdim filmlerini çekti ve bu filmlerle Moskova, Yeni Delhi ve Sorrento Film Festivallerinde çeşitli ödüller kazandı.

1964 yılında Gurbet Kuşları ile Antalya Altın Portakal Film Festivalinde En İyi Yönetmen Ödülünü aldı.

1970’li yıllarda Türk sinemasının bunalıma girmesiyle Televizyon filmlerine yöneldi.

1974’de Türkiye’de ilk defa İDGSA Film Arşivi tarafından başlatılan eğitim çalışmalarına katıldı ve Sinema Kursları’nda öğretmen olarak görev aldı. 1975’den itibaren İDGSA Sinema-TV Enstitüsü’nde Öğretim Görevlisi olarak çalışmaya başladı.

1975’te TRT Kurumu adına çektiği “Aşk-ı Memnu” ile TV dizilerine öncü oldu ve dikkatleri üzerine çekti. TRT’de danışman kurulunda görev aldı.

TRT Kurumu adına 1981 yılında gerçekleştirdiği Kemal Tahir’in aynı adlı romanından uyarladığı “Yorgun Savaşçı” adlı filmin yakıldığı ilan edildi. Bu film, 1993’te televizyonlarda gösterildi.

1976 ‘da ABD’de Wisconsin Üniversitesi’nde, 1984 yılında Ohio Denison Üniversitesi’nde eğitim çalışmalarına katıldı. Öğrencileri ile birlikte “The Intercessors”, “In the Wilderness” adlı filmleri gerçekleştirdi. Olgunluk döneminde daha çok düşünsel yanı ağır basan ürünler verdi. “Teyzem”, “Hanım”, “Karılar Koğuşu”, “İki Yabancı”, “Köpekler Adası” gibi filmleriyle yurt içinde ve dışında birçok ödül kazandı. Yurt dışındaki festivallerde filmleri için özel bölümler ayrıldı, çeşitli konferans, seminer v.b. toplantılara konuşmacı olarak katıldı.

1988 yılında başrollerini Gülşen Bubikoğlu ile Talat Bulut'un üstlendiği, yönetmenliğini Halit Refiğ'in yaptığı 'Kurtar Beni' filmiyle Gülşen Bubikoğlu, Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde 'En İyi Kadın Oyuncu' ödülünü alır. Bu film için Halit Refiğ: "Benim en sevdiğim filmlerimden biridir." ifadesini kullanmıştır.

1990 yılında Kemal Tahir'in başyapıt eserlerinden biri olan ve bu eserden uyarlanan 'Karılar Koğuşu' filmini çeker. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde 'En İyi Film' ödülüne layık görülen Karılar Koğuşu, Halit Refiğ'e de bir kez daha 'En İyi Yönetmen' ödülünü kazandırır. Bu ödülden iki yıl kadar sonra yaptığı açıklamalarda Halit Refiğ; sinemada yapmak istediği yani işlemek istediği üç konuyu; Hanım (1989), Karılar Koğuşu (1990) ve İki Yabancı (1991) filmleriyle gerçekleştirdiğini ve sinema hayatında hedeflerine ulaştığını söylemiştir.

1997 yılında Mimar Sinan Üniversitesi Senatosu kararı ile “Onursal Profesörlük” unvanı verilen Halit Refiğ’in 300’ü aşkın makalesinin yanı sıra araştırma yazıları ve “Ulusal Sinema Kavgası” adlı bir kitabı bulunmaktadır.

1968 yılında sinema oyuncusu Eva Bender ile dünya evine giren ünlü yönetmen, 1972 yılında bu evliliği de noktalamıştır. 

Halit Refiğ, 11 Ekim 2009 günü hayatını kaybettmiş, çok sevdiği arkadaşı Adnan Saygun'un yanına defnedilmiştir

- Yaşamak Hakkımdır / 1958 (Senarist ve Yönetmen Asistanı)

- Ala Geyik / 1959 (Senarist ve Yönetmen Asistanı)

- Karacaoğlan'ın Kara Sevdası / 1959 (Yönetmen Asistanı)

- Suçlu / 1960 (Yönetmen Asistanı)

- Mahallenin Sevgilisi / 1960 (Senarist ve Yönetmen Asistanı)

- Ölüm Peşimizde / 1960 (Senarist ve Yönetmen Asistanı)

- Kırık Çanaklar / 1960 (Senarist ve Yönetmen Asistanı)

- Avare Mustafa / 1960 (Senarist ve Yönetmen Asistanı)

- Seviştiğimiz Günler / 1961 (Senarist ve Yönetmen)

- Yasak Aşk / 1961 (Yönetmen)

- Güneş Doğmasın / 1961 (Senarist)

- Şehirdeki Yabancı / 1962 (Senarist ve Yönetmen)

- Gençlik Hülyaları / 1962 (Yönetmen)

- Şafak Bekçileri / 1963 (Senarist ve Yönetmen)

- Yavaş Gel Güzelim / 1963 (Senarist)

- İstanbul'un Kızları / 1964 (Senarist, Yapımcı ve Yönetmen)

- Şehrazat / 1964 (Senarist ve Yönetmen)

- Evcilik Oyunu / 1964 (Senarist ve Yönetmen)

- Gurbet Kuşları / 1964 (Senarist ve Yönetmen)

- Güneşe Giden Yol / 1965 (Senarist ve Yönetmen)

- Kırık Hayatlar / 1965 (Senarist ve Yönetmen)

- Haremde Dört Kadın / 1965 (Yönetmen)

- Yasak Sokaklar / 1965 (Senarist)

- Canım Sana Feda / 1965 (Yönetmen)

- Aslan Pençesi / 1966 (Senarist)

- Erkek ve Dişi / 1966 (Senarist ve Yönetmen)

- Üç Korkusuz Arkadaş / 1966 (Senarist ve Yönetmen)

- Karakolda Ayna Var / 1966 (Senarist ve Yönetmen)

- Can Yoldaşları / 1966 (Senarist ve Yönetmen)

- Kız Kolunda Damga Var / 1967 (Senarist ve Yönetmen)

- Kanlı Hayat / 1967 (Senarist)

- Aslan Yürekli Kabadayı (Senarist)

- Yaprak Dökümü / 1967 (Senarist)

- Son Gece / 1967 (Senarist)

- Bir Türk'e Gönül Verdim / 1969 (Senarist ve Yönetmen)

- Yaşamak Ne Güzel Şey / 1969 (Senarist ve Yönetmen)

- Adsız Cengaver / 1970 (Senarist ve Yönetmen)

- Sevmek ve Ölmek Zamanı / 1971 (Senarist ve Yönetmen)

- Ali Cengiz Oyunu / 1971 (Senarist ve Yönetmen)

- Çöl Kartalı / 1972 (Senarist ve Yönetmen)

- Acı Zafer / 1972 (Senarist ve Yönetmen)

- Aşk Fırtınası / 1972 (Senarist ve Yönetmen)

- Fatma Bacı / 1972 (Yönetmen)

- Kızın Var mı Derdin Var / 1973 (Yönetmen)

- Cennetin Kapısı / 1973 (Yönetmen)

- Sultan Gelin / 1973 (Yönetmen)

- Vurun Kahpeye / 1973 (Senarist ve Yönetmen)

- Yedi Evlat İki Damat / 1973 (Yönetmen)

- Aşk-ı Memnu (6 Bölüm Dizi) / 1975 (Senarist ve Yönetmen)

- Arabulucular (The / 1977 (Yönetmen)

- Yaşam Kavgası / 1978 (Senarist ve Yönetmen)

- Yorgun Savaşçı / 1979 (Senarist ve Yönetmen)

- Leyla ile Mecnun / 1982 (Yönetmen)

- O Kadın / 1982 (Yönetmen)

- Beyaz Ölüm / 1983 (Yönetmen)

- İhtiras Fırtınası / 1983 (Yönetmen)

- Alev Alev / 1984 (Yönetmen)

- Ölüm Yolu / 1985 (Yönetmen)

- Paramparça / 1985 (Yönetmen)

- Son Darbe / 1985 (Senarist ve Yönetmen)

- Kıskıvrak / 1986 (Yönetmen)

- Teyzem / 1986 (Yönetmen)

- Yarın Ağlayacağım / 1986 (Yönetmen)

- Kızımın Kanı / 1987 (Yönetmen)

- Kurtar Beni / 1987 (Senarist ve Yönetmen)

- Kızım ve Ben / 1988 (Yönetmen)

- Hanım / 1988 (Senarist ve Yönetmen)

- Karılar Koğuşu / 1989 (Senarist ve Yönetmen)

- İki Yabancı / 1990 (Senarist ve Yönetmen)

- Yorgun Savaşçı (Dizi) / 1993 (Danışman)

- Zirvedekiler (Dizi) / 1993 (Yönetmen)

- Köpekler Adası / 1996 (Senarist ve Yönetmen)

- Affet Bizi Hocam (Dizi) / 1998 (Yönetmen)

- Kerem (Dizi) / 1999 (Yönetmen)

- Affet Beni Hocam (Dizi) / 2000 (Yönetmen)

- Zeynep Öğretmen (Dizi) / 2000 (Yönetmen)

- Gelinlik Kız / 2000 (Senarist ve Yönetmen)

- Sara ile Musa (Dizi) / 2000 (Yönetmen)

- Midas'ın Düşü (Dizi) / 2000 (Yönetmen)

- Gençlik (Dizi) / 2000 (Yönetmen)

Aldığı Ödüller:

• 1964 - 1. Antalya Altın Portakal Film Festivali, Gurbet Kuşları, En İyi Film
• 1964 - 1. Antalya Altın Portakal Film Festivali, Gurbet Kuşları, En İyi Yönetmen
• 1989 - 26. Antalya Altın Portakal Film Festivali, Hanım, En İyi Yönetmen 
• 1990 27. Antalya Altın Portakal Film Festivali, Karılar Koğuşu, En İyi Film
• 1990 27. Antalya Altın Portakal Film Festivali, Karılar Koğuşu, En İyi Yönetmen

Kitapları:

• Ulusal Sinema Kavgası (Hareket Yayınları - 1971)
• Gazi ile Latife (Kültür Bakanlığı Yayınları - 1993)
• Aşk ve Ölüm Senaryoları (Doğan Kitap - 2006) 
• Doğruyu Aradım Güzeli Sevdim (Bizim Kitaplar - 2009)
• Koca Sinan / Film Tasarımı (Dergah Yayınları- 2009)
• Puşkin Erzurum'da (Dergah Yayınları- 2009)
• Şeytan Aldatması / Senaryo - (Alfa Yayıncılık- 2009)
• Kemal Tahir'le Birlikte ( Dergah Yayınları - 2015)