Eyvah Depresyona Girdim!

Günümüzde dilimize fazlaca pelesenk olmuş kalıp bir cümle. Sabahları yorgun uyandığımızda ya da sevdiğimiz biri ile tartışıp moralimiz bozulduğunda ‘’kolaylıkla’’ depresyona giriyoruz.

Peki bu kadar kolay mı depresyona girmek?

İnsanlar mutsuz hissettikleri zaman kendilerini depresyonda zannedebilirler. Ancak her mutsuz olduğumuzda depresyona girmeyiz. Yani şunu bir düzeltelim her üzüntü depresyon anlamına gelmez. Günümüzde karşılaşılma sıklığı oldukça artsa da günlük hayatta kullandığımız kadar değil. O halde gelin depresyonu tanıyalım.

Depresif bozukluk DSM-5 tanı kriterlerine göre çökkün duygu durumu, ilgi yitimi/zevk almama, kilo değişikliği, uyku düzeninde bozulmalar, değersizlik/suçluluk hissetme, enerji düşüklüğü, konsantrasyon güçlüğü, intihar düşünceleri bulguları mevcuttur.

Depresyona giren insanlarda yukarıdaki duygusal ve fiziksel sorunların yanı sıra gündelik yaşamları da olumsuz etkilenir. Bireyin işlevselliği değişir. Kişiden kişiye, depresyonun türü ve boyutuna göre değişmekle birlikte bu insanlar üzüntü ve keyifsizlik haline rağmen kimileri gündelik işlerini halledebilirken kimileri de yataktan bile dışarı çıkmak istemeyebilir ve rutin hayatını sürdürmekte zorlanabilirler.

Peki neden depresyona gireriz?

Birçok psikiyatrik hastalıkta olduğu gibi depresyonda da tüm kliniği açıklayacak bir model bulunmamaktadır. Ancak genel kabul gören görüş beyinde kimyasal iletimde rol alan maddelerde ilgili bir dengesizliğin olmasıdır. Bu dengesizlik çevreden de etkilenmektedir. Aslında depresyon söz konusu olduğunda pek çok risk etmeni göz önünde bulundurulmalıdır. Genetik yatkınlık, kişilik örüntüsü, erken yaşta ebeveyn kaybı, aile örüntüleri, düşük sosyoekonomik çevre, boşanma, stres, işsizlik, olumsuz çocukluk yaşantısı, madde kullanımı, kronik rahatsızlıklar bunlara örnek olabilir. Aynı zamanda yapılan araştırmalarda kadınların erkeklere oranla daha çok depresyona girdiğini gösteriyor. Aman hanımlar… bu kadar duygusallık sağlığa zarar…

Az çok depresyonu tanıdıysak artık tanısının nasıl konulduğuna gelebiliriz. Evet depresyonu tanıdık ama tanıyı biz kendimize koymuyoruz. J

Özellikle yataktan mutsuz kalktığınızda kendinize depresyon tanısını koyup evden öyle çıkmayın. Çünkü duygusal tepkilerimizi düşüncelerimiz ile şekillenir. Aklınızdan bir şey geçirip ona inandığınızda içinizde ona ait duygusal bir tepki hissedersiniz. Çünkü düşünceniz duygunuzu yaratır. Sabah depresyondayım derseniz çökkün bir ruh hali ile kalkarsınız o yataktan.

O halde tanıyı kim koyar?

Psikiyatri uzmanı koyar. Daha sonra gözlenen belirtilerin şiddeti doğrultusunda kişiyi psikoterapi ve/veya medikal tedavisi noktasına yönlendirilir. Hafif ve orta düzeydeki depresyonda bilişsel davranışçı terapi ya da kişiler arası ilişkilere yönelik terapiler fayda sağlamaktadır. Psikoterapi için psikolojik danışmanlardan ya da psikologlardan yardım alabilirsiniz.

Daha ileri depresyonlar içinse farmakoloji ve psikoterapi eş zamanlı yürütülür. Hekim kontrolünde ilaçlı bir şekilde psikoterapi sürdürülür.

Velhasıl kelam her üzüldüğünüzde depresyona girdim ben diye tanı koymayı bir kenara bırakıp, yaşadığınız üzüntünün bile tadını çıkarmanızı öneririm. Çünkü gerçek bir depresyonda çökkün duygu durumunu, tükenmişlik hissini öyle derin yaşarsınız ki, üzüntü duymak bile nimet sayılabilir. Duygularınızı tanıyın, bastırmayın. Bu duygu ‘’üzüntü’’ bile olsa ona sahip çıkın. O duyguyu (üzüntünüzü) yaşayıp daha sonra gelecek olan mutlu güzel günlere güçlü bir adım atın.