Bağışıklık sistemimizin dayanıklı olması, Kovid-19 varyantları yüzünden vaka sayılarının arttığı bugünlerde çok daha önemli. Ekinezyadan sumak çayına beslenme alışkanlıklarınız arasına katabileceğiniz doğal destekler neler bakalım.
Koronavirüs vakalarının giderek arttığı bugünlerde maske, sosyal mesafe ve hijyen önlemlerinin yanı sıra güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olmak da çok önemli. Gün içinde, potansiyel olarak birçok yararlı/zararlı bileşene maruz kalıyoruz. Koronavirüsü tek başına engelleyebilecek veya tedavi edebilecek herhangi bir gıda olmasa da sağlıklı ve dengeli beslenme, fiziksel aktivite ile düzenli uyku, bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı faktörlerdir. Ben de bu dönemde bağışıklık sisteminizi güçlendirmek için nelere dikkat etmeniz gerektiğinden bir kez daha bahsetmek istedim.
PROPOLİS
Bağışıklığa doğal destek denilince akla ilk gelenlerden biridir arı ürünleri. Uzun süredir hayatımızda olan propolis, arıların, bitkilerin yaprak, sap ve tomurcuklarından topladıkları çok güçlü antioksidan, antimikrobiyal, antienflamatuvar ve antiviral etkilere sahip tamamen doğal bir üründür. Düzenli kullandığınızda bağışıklığı güçlendirerek hastalanma sıklığının azalmasına yardımcı olduğuna dair pek çok çalışma vardır. Hem yetişkinler hem de çocuklar tarafından rahatlıkla tüketilebilir; beslenme alışkanlıklarınız arasına propolisi almayı ihmal etmeyin.
EKİNEZYA
Viral enfeksiyonlara karşı akla ilk gelen bitkilerden biri ekinezyadır. Bilimsel çalışmalar, bu bitkinin polisakkarit ve glikoprotein bileşenlerinin tümör nekroze edici faktör-alfa, interlökin-1, immünoglobülin M gibi çeşitli bileşenlerin üretimini kontrol ederek, bağışıklık sistemini desteklediğini ortaya koyuyor. Konuyla ilgili bir çalışmada, ekinezyanın virüslerin yol açtığı iltihap etkenlerinin (sitokinler) miktarını kontrol ederek, üst solunum yollarındaki iltihabın yol açacağı hasarı engellediği gözlemlenmiştir.
SUMAK ÇAYI
Sumak, bir “ilaç-baharat” olarak karşımıza çıkar. DNA tamir mekanizmalarını aktive ettiğine dair bilimsel veriler bulunmaktadır. Sumak aynı zamanda virüslere karşı etkili olan gallik asit içerir; bu da sumağa kendine özgü ekşi tadı da veren doğal asittir. Hastalıkların arttığı bu dönemde bağışıklığınızı desteklemek adına günde bir fincan sumak çayı içmenizi öneriyorum. Ancak sodyum içeriği nedeniyle toz sumak değil de tane sumak kullanmanızı öneririm. Yüksek tansiyon hastasıysanız içerdiği tuz nedeniyle toz sumağın tansiyonu etkileyebileceğini hatırlatmakta fayda var.
IHLAMUR
Ihlamur çiçekleri, ülkemizde en yaygın kullanılan bitki çaylarındandır. Öksürük şikâyetlerinin hafifletilmesinde aklımıza ilk gelen çözümlerden biri sıcacık ıhlamur içmektir. Ihlamurda bulunan flavonoid bileşenlerinin iltihap azaltıcı ve ağrıyı azaltmada rol oynar. Ayrıca çay olarak demlendiğinde bazı uçucu bileşenlerinin yatıştırıcı etkisi olduğundan inatçı öksürüklerde de rahatlamanız açısından faydası olabilir. Bitki çaylarınızı ham bal ve bol limonla tüketmeye özen gösterin.
ADAÇAYI
Ağız ve boğaz iltihaplarında etkili olduğu bilinen bir başka bitki ise adaçayıdır. Adaçayının antibakteriyel ve antiviral etkileri bulunur. Hastalık süresinde çay olarak içmenin yanı sıra gargara yapılması da etkili olabiliyor. European Journal of Medical Research dergisinde yayımlanan bir araştırmada, adaçayı ile ekinezyanın gargara şeklinde uygulandığında dezenfektan gargaradan daha etkili olduğu görülmüş. İsviçre’de boğaz ağrısı şikâyetiyle hastaneye başvuran 155 gönüllü üzerinde yürütülen bu çalışmada, içinde ekinezya ve adaçayı içeren gargaranın, 5 gün boyunca günde 10 defa kullanılmasıyla üçüncü günden başlayarak etkili olduğu gözlenmiş.
VEGAN PİZZA:
Hem atıksız mutfağa uygun, hem de bitkisel protein açısından zengin ‘vegan’ bir pizzaya ne dersiniz? Evinizde kalan bayat ekmekleri kullanarak yapabileceğiniz pratik ve çok lezzetli bir tarif, denemenizi tavsiye ederim. Vegan” ile “january” (ocak) sözcüklerinin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş.
Malzemeler:
Taban için:
3-4 yemek kaşığı siyez veya karabuğday unu.
Fasulyeli sos için,
400 gram haşlanmış Fasulye
1/4 bardak zeytinyağı
1 yemek kaşığı limon suyu
2 diş sarımsak
1 çay kaşığı kuru kekik
Tuz, karabiber
Dereotu ve ceviz de çok yakışır hepsini robottan geçirin.
Üstü için;
1-2 adet kırmızı soğan
2 yemek kaşığı zeytinyağı
2 bardak küp doğranmış balkabağı
Tuz, karabiber
1/2 bardak min ıspanak
1 adet kırmızı elma
YAPILIŞI: Bayat ekmekler ılık suda bekletilir. Yumuşadıktan sonra fazla suyu süzülür. El yardımı ile un eklenerek hamur haline getirilir, pizza tabanı oluşturulur. Balkabaklarını zeytinyağı, tuz ve karabiberle karıştırılır biraz karardıktan sonra 10-15 dakika fırında pişirilir. Fasulye, zeytinyağı, limon suyu, sarımsak, kekik, tuz ve karabiberi blenderdan geçirilir. Soğan az zeytinyağında çevirilir. Pizza tabanına fasulyeli sos sürülür, tüm malzemeler eklenerek önceden ısıtılmış 180 derece fırında 20-25 dakika pişirilir.