İşletmelerin yanı sıra tüketiciler için de 7 bin liranın üzerindeki mal veya hizmet alımlarına ait ödemelerin banka veya aracı finansal kurumlar aracılığıyla yapılması zorunluluğu getirilirken, planlanan uygulamaya muhasebeci ve mali müşavirler de destek verdi.
ALIŞVERİŞTE 7 BİN TL ÜSTÜ ÖDEME BANKA VEYA KARTTAN YAPILACAK
Gelir İdaresi Başkanlığının kamuoyunun görüşüne açtığı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Taslağının yürürlüğe girmesi hâlinde, nihai tüketiciler de tevsik zorunluluğu kapsamına alınacak.Tevsik zorunluluğu kapsamında olanların, 7 bin lirayı aşan ödeme ve tahsilatlarında, banka, PTT veya aracı finansal kurumları kullanmaları zorunlu olacak.
Örneğin, kamu kurumunda memur olarak çalışan kişi, evinde kullanmak üzere, beyaz eşya perakende ticaretiyle uğraşan bir firmadan 20 bin lira tutarında bir buzdolabı satın aldığında, tutar 7 bin lirayı aştığı için, bu işleme ait tahsilat ve ödemenin banka ve aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması gerekecek.
Her türlü alışverişte 7 bin lirayı aşan ödemelerini finansal kuruluşlar kanalıyla yapmayanlara, bir başka ifadeyle elden yapanlara, nihai tüketici dâhil her bir tespit için ödeme tutarının yüzde 10’u oranında ceza kesilecek. Nihai tüketiciye kesilecek ceza tutarı 5 bin liradan az olamayacak.
Örneğin, spot mağazadan 10 bin liraya buzdolabı alan nihai tüketiciye, ödemenin elden yapıldığı tespit edildiğinde, ödeme tutarının yüzde 10’u asgari ceza tutarı olan 5 bin liranın altında kaldığından, 5 bin lira özel usulsüzlük cezası kesilecek. Alışverişin 60 bin lira olması hâlindeyse 6 bin lira ceza kesilecek. Nihai tüketicinin ödemenin elden yapıldığını, ödemeyi takip eden 5 iş günü içerisinde kendiliğinden idareye bildirmesi hâlinde, nihai tüketici adına özel usulsüzlük cezası kesilmeyecek.
"VERGİ TABANI GENİŞLEYECEK"
Türkiye Gazetesi'nde yer alan habere göre Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Genel Başkanı Emre Kartaloğlu, “Ödeme ve tahsilat işlemlerinin aracı finansal kurumlar aracılığıyla yapılması kayıtlı ekonomiye büyük katkı sağlayacak. Ekonomik aktiviteler vergi idareleri tarafından daha kolay takip edilecek ve dolayısıyla vergi tabanı genişleyecek” dedi.
Kartaloğlu, GİB’in hazırladığı taslağının kayıt dışı ekonomiyle mücadelede önemli bir adım olduğuna, Birlik olarak düzenlemeyi olumlu bulduklarına işaret ederek, kayıt dışı ekonomiye yönelik çalışmaların vergide adaleti de güçlendireceğinin altını çizdi.
Düzenlemenin tevsik zorunluluğu getirdiğine işaret eden Kartaloğlu, şöyle konuştu:
"Vatandaşlar da artık işletmelere yapacakları 7 bin lirayı aşan ödemelerde banka ve finansal aracı kuruluşlardan yaptığını ispat edecek. Mükellef olmayanların kendi aralarında yapacakları ödemeler ise zorunluluk kapsamında olmayacak.
"KİRAYI ELDEN ÖDEYEN VE ALANA KİRANIN YÜZDE 10'U KADAR CEZA
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) ‘Kira Ödemelerinde Tevsik Yükümlülüğüne İlişkin Gelir Vergisi Genel Tebliğ Taslağı’nı, internet sitesinde görüşe açtı. Bu kapsamda, gelir ve kurumlar vergisi mükellefleriyle herhangi mükellefiyet kaydı bulunmayanların gerçekleştirdikleri iş yeri ve konut kiralama işlemlerine ilişkin yapılacak tahsilat ve ödemeler, bankalar veya PTT aracılığıyla yapılacak.Haftalık, günlük veya benzeri şekilde kısa süreli konut kiralamalarına ilişkin yapılan tahsilat ve ödemeler de tevsik kapsamında yer alıyor. Mevcut uygulamada iş yeri kira ödemeleri tutarına bakılmadan, konut kira ödemelerinde ise 500 lirayı aşması durumunda bankalar veya PTT aracılığıyla ödenmesi zorunluydu. Taslağa göre, konut kiralarında söz konusu sınır kaldırılıyor ve tüm ödemelerin banka veya PTT aracılığıyla gerçekleştirilmesi öngörülüyor.
Yürürlükteki tebliğde iş yeri kiralamalarında hem kiracıya hem kiralayana ceza kesilirken, konut kiralamalarında kiracıya ceza uygulanmıyordu.
TBMM’de temmuz ayında kabul edilen Vergi Kanunları İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la kiracıya da ceza kesilmesi mevzuata taşınmıştı. Taslağa göre, bu kapsamda kira ödemelerini banka ve PTT aracılığıyla yapmayan, elden yapanlara her bir tespit için kira tutarının yüzde 10’u oranında özel usulsüzlük cezası kesilecek. Kesilecek ceza tutarı 5 bin liradan az olamayacak. Mevcut durumda bu, kira tutarının yüzde 5’i ve asgari 3 bin lira olarak uygulanıyor. Kiracı, ödemenin elden yapıldığını ödemeyi takip eden 5 iş günü içinde idareye bildirmesi hâlinde, kiracıya özel usulsüzlük cezası kesilmeyecek.
Öte yandan bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük cezası üst sınırı 8 milyon 700 bin liradan 20 milyon liraya çıkarılıyor.
AMAÇ: KAYIT DIŞINI BİTİRMEK
Ankara Tüm Emlakçılar Meslek Odası Başkanı Hakan Akçam, düzenlemeyi desteklediklerini ifade ederek, cezaların kiracıyı kapsayacak şekilde genişletilmesinin ‘sahte kontrat’ dedikleri durumun önüne geçeceğine dikkati çekti.Tebliğ taslağının bazı zorunluluklar getirdiğini, söz konusu zorunlulukların, kiracılar açısından olumlu olacağını belirten Akçam, şunları kaydetti:
"Çünkü kiracılar her şeyi resmî rakam üzerinden gönderdikleri zaman, hem mal sahibinin ödeyeceği kira gelirlerinin vergileri açısından hem kira artışlarının çok afaki olmaması gibi problemlerin de çözülmesi için destek olacak. Çünkü yakın zamanda da Cumhurbaşkanı Yardımcımız Cevdet Yılmaz Bey açıkladı. E-Kontrat sistemi hayata geçecek. Bu da bununla entegre olduğu zaman, yani kira gelirlerinin tespiti yapıldığında, gözden kaçan hiçbir şey olmayacak. Amaç, kayıt dışılığı tamamen ortadan kaldırmak."
