Oruç Reis, gemiciliği ve deniz ticaretini çok iyi biliyordu. Bir sefer sırasında Rodos Şövalyelerine esir oldu ve mücadelesi sonucu esaretten kurtulmayı başardı. 1513'de Cerbe Adası'nı fetheden denizci Oruç Reis ne zaman öldü?

ORUÇ REİS KİMDİR?

Dünyaca ünlü denizci, 1470'te Osmanlı yerleşkesi olan bugünkü Midilli'nin Bonova Köyü'nde dünyaya geldi. Babası, Vardari Yâkub Ağa, 1462'de Midilli'nin fethine katılmış ve Bonova köyü kendisine tımar olarak verilmişti. Buraya yerleşerek evlenen Yâkub Ağa'nın İshak, Oruç, Hızır ve İlyas adında dört oğlu oldu.

Dört kardeş de iyi bir eğitim aldı, dönemin ünlü denizcilerinin dilleri olan İtalyanca, İspanyolca, Fransızca ve Rumca'yı öğrendiler. Gençliğinde gemiciliği ve deniz ticaretini iyi öğrenen Oruç Reis cesareti, zekası ve girişimciliği ile kısa zamanda gemi sahibi oldu. Suriye, Mısır, İskenderiye ve Trablusşam'a mal taşıdı ve oradan aldıklarını Anadolu'ya getirdi.

RODOS ŞÖVALYELERİ'NE ESİR OLDU

Oruç ve İlyas kardeşler, Midilli'den Trablusşam'a gitikleri sırada, Rodos Şövalyeleri'nin savaş gemileri ile karşılarak büyük bir çarpışma yaşadılar. Sonucunda İlyas Reis hayatını kaybetti, Oruç Reis esir oldu. Tüm çabasının ardından esaretten kurtulan Reis, üç sene esir kaldı. Sonrasında bir süre Memlük Devleti hizmetinde amirallik yaptı.

Memlük emrindeki kısa süreli çalışmasının akabinde Şehzade Korkut'un verdiği on sekiz büyük savaş gemisine komutan oldu. Gemilerle Rodos kıyılarının her katışını gezen Oruç Reis, ânî bir baskın sonucunda gemilerini kaybetti. Baskından kurtulduktan sonra, Şehzâde Korkut'a tekrar başvurarak biri yirmi dört oturak, ikincisi yirmi iki oturak iki savaş gemisi aldı, Akdeniz'e açıldı. Büyük ganimetlerle dönen Oruç Reis, Midilli'ye gelerek yardımlarda bulundu.

İTALYANLAR, BARBAROSSA OLARAK ADLANDIRDI

Türk denizcilik târihinin önemli bölgelerinden olan Cerbe Adası'nı, 1513 yazında fetheden denizci, burayı kendisine üs edinip, Doğu ve Batı Akdeniz'de pek çok gemi zaptetti. Papa'ya ait olan ve o zamanın dev savaş gemilerini, ince tekneleriyle ele geçirmesi şöhretini Avrupa ve dünyaya yaydı. İtalyanların elde edilmesi güç olan gemisini ele geçirdi. Bu başarı sonrası İtalyanlar ona, kızıl sakalı nedeniyle Barbarossa adı verildi. Oruç Reis'in ardından kardeşi Hızır da ağabeyine hürmeten aynı lakabla anıldı.

İSPANYA'YA RAĞMEN CEZAYİR'İ FETHETTİ

Oruç Reis, Cezayir'de bir devlet kurmaya karar verdi ve İspanya Kralı Şarlken, Cezayir'e donanma gönderdiyse de, Oruç Reis bu toprakları fethetti. Becâye kuşatması sırasında ağır darbe alan sol kolu kesildi, ancak azminden hiçbir şey kaybetmedi. Emeviler'e, zor durumunda yardım ederek Kuzey Afrikaya'ya taşıdı. Kardeşleriyle birlikte Kuzey Afrika'yı istilacılara karşı savundu, tüm ihtiyaçlarını karşıladı.

İSPANYOLLAR İLE MÜCADELESİ SIRASINDA YAŞAMINI YİTİRDİ

Cezayir'in doğusunda, İspanya'nın tekelinde olan Tlemsan'ı elde eden Oruç Reis, İspanyollardan yardım alan Tlemsan emirine karşı, elinde bulundurduğu yerleri savundu. Topraklarını yedi ay boyunca müdâfaa etti fakat yerli halkın ihaneti üzerine Cezayir'e dönmek için düşman kuşatmasını aşmaya çalıştı. Çabaları sonucu bir kısım Leventleriyle ırmağı geçmeyi başardı. Düşman elinde kalan diğer Leventleri için düşmanları arasına karıştı. Tüm Leventleri hayatını kaybettikten sonra aldığı mızrak yarası ile Oruç Reis de yaşamını yitirdi.

Oruç Reis'in ölümünü İspanya Kralı'na ispatlamak isteyen İspanyol askerler, korku salan denizcinin başını keserek, bal dolu torbada krala götürmüşlerdir. Bedenini alan Leventler ise onu Cezayir'e getirerek, Cezayir'in ulusal evliyalarından olan Sidi Abdurrahman'ın Kasbah'da bulunan Sidi Abdurrahman Camii yanındaki türbesine gömdüler. Oruç Reis'in 1518'de hayatını kaybettiğinde, kırk sekiz yaşında olduğu tahmin edilmektedir.