Jeoloji Mühendisi Kuruçay: Kahramanmaraş Merkezde Deprem Üretecek Fay Yok

Kahramanmaraş İstanbul Teknik Üniversitesi Mezunları Derneği Başkan Yardımcısı Jeoloji Mühendisi Mehmet Kuruçay, son günlerde sosyal medyada paylaşılan ’Şehir merkezinde fay var mı?’, ’Kahramanmaraş’ı büyük bir deprem bekliyor mu’ ve uygun olmayan alanlar gibi konular hakkında açıklama yaptı.

İnsanların aklında yeni bir deprem olacak gibi hala tedirginliklerin olduğunu ifade eden Kuruçay, “Örneğin beni bugün yüzlerce insan aradı. Sosyal medyada Kahramanmaraş’ta yeniden deprem bekleniyormuş, Çardak fayı kırılmamış başka bir yer kırılacakmış, Pazarcık’ta kırılmayan başka bir fay varmış, 7’nin üzerinde deprem bekleniyormuş diye söylentiler var ve bunların hiçbirine itibar etmeyin” dedi.

Jeolog Naci Görür’ün açıklamasında Kahramanmaraş’ın olmaması gerektiğini ifade eden Kuruçay, “En son Naci Görür hocanın anlattığı şeyler. Jeoloji Mühendisleri Odası Genel Merkezi daha önce fay üzerinde yaşayan iller diye bir çalışma başlattı. Bu iyi bir çalışmaydı fay ile ilgili bir ilde problem var ise o ilde tedbir almak zorundasınız. Naci Görür hocam da bunu değerlendirerek fay olan yerler ancak bu fay üzerinde yaşayan illerde Maraş olmamalı. Kahramanmaraş şehir merkezinde deprem üretecek, enerji biriktirecek bir fay yok dolayısıyla Maraş depremi fay üzerinde yaşayan bir il değildi. Kahramanmaraş’ı bu kadar tahrip eden Pazarcık’taki Doğu Anadolu fayında meydana gelen 7.8’lik deprem Maraş’ı bu hale getirdi” diye konuştu.

Bir fay üzerinde bir depremin oluşabilmesi için mutlaka enerji biriktirmesinin olması gerektiğini söyleyen Kuruçay, “Enerji biriktirmeyen fayda deprem olmaz. Kahramanmaraş’ın bulunduğu yer merkez ve içerisini alan şaryaj kuşağı dediğimiz Ahır Dağı hattı üzerinde. Dolayısıyla buradaki faylar bindirme faylar tarihi kısa bindirme faylar ve bunların deprem üretmesi mümkün değil. Ayrıca Kahramanmaraş’ın merkezinde fay zonu oluşturarak sakının bandı veya tampon bölge ilan etmek de o kadar saçma sapan bir şey” ifadelerini kullandı.

Uygun olmayan alanlar hakkında da bilgiler aktaran Kuruçay, “Uygun olmayan alan hiçbir şekilde inşaat yapılması mümkün olmayan alan demektir. Uygun olan alanlarda ise her şey yapabilirsiniz. Bir de önlemli alanlar vardır. O kadar saçma bir mikro bölgeleme yapılmış sonuç ortaya çıkmış. Bulunduğumuz bölgeye uygun olmayan alan denmiş ve fay koymuş ve ne hikmet ise çizgisel halde gelmiş birden açılmış ve tekrar bir yerde kapanmış. Böyle bir fay tespiti olmaz ve bilimsel çalışma olmaz. Baktığımız zaman bu uygun olmayan alan dedikleri yerde 15-16 katlı binaların tamamı yıkılmamış ayakta. Bir kısmı orta, bir kısmı ise ağır hasarlı. Neden ağır hasarlı buralara 4-5 kat bina yapılsaydı bunların hiç biri hasarsız olarak ayakta kalır insanlar otururdu. 5 katlı bina var burada çizik yok ancak yanındaki 8-9 katlı bina parça parça olmuş duvarları” dedi.

9 saat arayla Türkiye’nin en büyük depremlerinden ikisinin yaşandığını aktaran Kuruçay, “Bu da 90 saniye sürdü Kahramanmaraş merkezinden geçen fay zonu denen faylar bulunduğumuz yerdeki fay varsa eğer bu faylar da az da olsa bir yerinde herhangi bir hareket olmaz mıydı. 7.8’lik Pazarcık depremi 100 kilometredeki Çardak fayı olan uyuyan devi uyandırdı. Buradaki küçücük faylara mı gücü yetmedi. Ben DSİ’de 33 yıl çalıştım ve Kılavuzlu kanalını inşa ederken jeolojik çalışmalarına katıldım. Oradaki raporların her birinde imzam var. 18 yıl şube müdürlüğü yaptım. 80 metreküplük devasa sulama kanalının olduğu yere fay koyup heyelan bölgesi ilan edildi. Bu ne akla ne de bilime uygun olan bir şey değildir” diye konuştu.

60 bine yakın artçıların yaşandığını söyleyen Kuruçay, “6 Şubat depremleri üzerinden hem Doğu Anadolu, hem de Çardak fay üzerinde 60 bine yakın artçı kaydedildi. Bu artçıların içinde biz iki büyük deprem yaşadık. Büyük deprem niteliğinde 4-5 büyük artçılar yaşadık ama Kahramanmaraş şehir merkezinde bir tane artçı deprem yok. Hatadan dönmek erdemdir” dedi.