Koronavirüs Aşısında İlk Öncelik Kime Verilecek?

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi ayağındaki Faz 3 klinik çalışmasını yürüten Prof. Dr. Murat Akova, dün ilk kez Türkiye'de gönüllülere uygulanan koronavirüs aşısı ile ilgili açıklamalarda bulundu. Toplam 13 bin kişinin hedeflendiğini söyleyen Akova, ilk aşamada 1.200 kişilik hastalık açısından ön planda ve riskli olan sağlık personelinin aşı olacağını belirtti.

Prof. Dr. Akova'nın açıklamalarından satır başları:

"Aşı çalışmalarını şöyle yapacağız; 13 bin kişiyi hedefliyoruz Türkiye'de nihai olarak. İlk aşamada 1200 kişi hastalık açısından ön planda ve riskli olan sağlık personeli olacak. Bunu da ikiye böleceğiz ve yarısına boş aşı yarısına da yine kovid aşısını yapacağız ki aşının etkili olup olmadığını görelim.

"25 MERKEZDE YAYINLANACAK"

Türkiye çok şükür ki altyapıya sahip ülkedir. Faz 3 çalışmaları yapılmaya başlanmıştır. İsteği olan aşılardan 2 tanesi, Türkiye'ye 'faz 3 çalışmalarında destek olur musunuz' diye müracaatta bulundu. İlk çalışmalar Hacettepe'de başladı. Faz 3 denince acaba kötü bir şey mi gibi, bizim insanımızı kullanıyorlar gibi kavramlar geliyor. Bunlar gönüllü bazında ve kurallarına göre yapılmak kaydıyla, aynı anda Almanya, Brezilya, İngiltere'de, ABD'de, Şili'de, Endonezya'da çalışılırken, o ülkelerin kabul ettiği universal kurallar çerçevesinde her türlü tedbir alınarak yapılmaktadır. Orada yapılanlardan buradaki farkı olamaz. 25 merkez belirlendi. Tüm hazırlıklar tamamlandıktan sonra da Hacettepe ilk oldu. Kademe kademe 25 merkezde yayınlanacak. Ülke çapında faz 3 çalışması gerçekleştirilecek. Bu bitince başka aşı gelecek.

"13 BİNDE KALACAĞIMIZI TAHMİN ETMİYORUM"

3 aydan daha fazla zamandır bu işe hazırlanıyoruz. Bilimsel olarak, etik olarak, uygulanabilirlik olarak. Hacettepe sağlık açısından önde olan bir üniversitedir. Enstütümüzde geliştirilen bir yerli aşımız vardır. Hayvan çalışması aşamasındadır. Niye 13 bin? Bunu tabi Haziran'da belirledik, o zaman biraz daha düşüktü rakamlar. O ülkedeki yayılma hızı ve aşının muhtemel koruyuculuk kapasitesine göre özel belirleniyor bu rakamlar. 13 bine ulaştığımızda beklenen rakamda hastaya ulaşacağımızı ve istatistik olarak güvenilir bir sonuca ulaşacağımızı hesapladığımız için 13 bin. Bizle aynı zamanda hesaplayan Brezilya, Şili o rakamlara ulaşamadı, istemedi. Çünkü onlarda o rakamlar çok daha yüksekti. Bizde de rakamların artmış olması ve diğer ülkelerde de çok yapılıyor olması nedeniyle 13 binde kalacağımızı tahmin etmiyorum açıkçası.

"YARISINA AŞI YARISINA PLASEBO VERİLECEK"

13 bin kişinin ilk aşamada 1200 kişisi, hastalıkaçısından ön planda ve en riskli gruptaki sağlık personelleri olacak. Grubu ikiye böleceğiz. Tırnak içinde söylüyorum 'kör ya da maskelenmiş' olarak yapılacak. Ne aşıyı uygulayacak bizler ne de aşının uygulandığı gönüllüler bunu bilmeyecekler. Bu grubun yarısına aşı, yarısına boş aşı yani plasebo vereceğiz. Boş bir aşı ile karşılaştırıyoruz. 1200 kişilik sağlık grubunu aşılarken diğer gönüllülere de aşı yapacağız. Gönüllülerde 2 kişiye aşı, bir kişiye plasebo verilecek. Boş aşı yapılan gönüllülerde belli sayıda hastalık ortaya çıkacak olursa, biz bunu 20-40 arasında düşünüyoruz, o zaman bizden ayrı denetleme kurulumuz var. Onlar bu hastalık ortaya çıkan grupta kimse aşı yapılmış kime boş aşı yapılmış ona bakacaklar. Eğer aşı yapılan grupta hastalık görülmemişse, o zaman geri dönüp boş aşı alanlara 'size de aşı öneriyoruz, aşı etkili oldu' diye, onlara da aşıyı yapacağız.

"YAN ETKİLERİ KIRGINLIK VE BAŞ AĞRISI"

Aşı gönüllüleri 18-60 yaş arası kişiler. Gönüllülük için aşı merkezine başvurabilirler. Aşı Brezilya'da 9 bin kişiye yapıldı. Endonezya'da 250 kişi civarında... Bu 10 bin kişi içinde ciddi sayılabilecek bir yan etki söz konusu değil. Yan etkiler hafif kırgınlık ve baş ağrısı. Tüm risklerin bilinerek yapılması lazım. Gönüllülere de bunu anlatıyoruz"