banner171

banner95

05.11.2022, 16:46

DÜĞÜNDE TAKILAN ZİYNET EŞYALARI KİME AİTTİR?

Tüm okuyucularıma mutlu, huzurlu ve sağlıklı olmanızı dilediğim bir cumartesi gününden merhaba. Bu hafta bana ayrılan bu köşede sizlere, hakkında açıkça bir yasal mevzuat bulunmayan fakat Yargıtay içtihatlarıyla geliştirilen ve herkesçe çok merak edilen ziynet eşyalarının aidiyeti konusundaki kararlarından ve genel uygulamadan bahsedeceğim. Faydalı olması dileğiyle.

Eşler arasında düğün merasiminde kendilerine hediye olarak takılan paralar ve ziynet eşyalarının kime ait olduğu ve iadesi hususunda uyuşmazlık çıkmaktadır. Bu uyuşmazlığa binaen davacı kadın ya boşanma davası ile birlikte ya da ayrı yani münferit bir dava açmak suretiyle ziynet eşyalarını aynen iadesi bunun mümkün olmaması halinde ziynet eşyası ve paraların karşılığı olmak üzere bedeline hükmedilmesini yetkili ve görevli aile mahkemesinden dava ve talep etmektedir.

1- Ziynet eşyası nedir?

Öncelikle, bahsedilen bu ziynet eşyası hukukumuzda ne şekilde açıklanmıştır, bir bakalım: Bir eşyanın ziynet eşyası sayılabilmesi için altın, gümüş gibi değerli madenlerden yapılmış olması ve bu eşyanın süs eşyası olarak kullanılması gerekir. Ayrıca bu eşyanın nikah akdinden dolayı kişilere takılmış olması gerekmektedir.

2- Ziynet eşyaları kime aittir? Yargıtay içtihatları ne yöndedir?

Evlenme sebebiyle kadına gerek ailelerce ve gerekse yakınlarınca takılan ziynet eşyaları, ülke gerçekleri ve yöresel geleneklere göre bir yerde kadının geleceğinin güvencesidir.

Yargıtay’ın bu hususta geliştirdiği içtihatında; kural olarak, düğün sırasında takılan ziynet eşyaları, kim tarafından, kime takılırsa takılsın, kadına bağışlanmış sayılır ve artık kadının kişisel malı sayılacağını vurguladı. Yani erkeğe takılan ziynetler ve paraların da aksi kanıtlanmadığı müddetçe kadına ait olduğu hususu kabul edilmiştir.

Bahsi geçen bu emsal kararda şu şekildedir: "Söz konusu ziynet eşyasının evlenme sebebiyle gerek ailelerce ve gerek yakınlarca kadına geleceğinin güvencesi olarak takıldığı kabul edildiğinden emaneten takıldığı konusunda kadının bir kabulü olmadığı sürece genel kural kabul edilecektir.

3- Ziynet eşyaları iadesi konusunda ispat külfeti kime aittir?

Türk Medeni Kanunu 222/1. Maddeye göre; “Belli bir malın eşlerden birine ait olduğunu iddia eden eş, iddiasını ispat etmekle yükümlüdür.” şeklinde olması sebebiyle ziynet eşyasının kendisinin olduğunu ve karşı tarafta kaldığını iddia eden kadın bu hususu ispat külfeti altındadır. Kadın eş iddiasını her türlü yasal delille ispat ettikten sonra ispat külfeti yer değiştirecektir ve erkeğin bu ziynetleri kadın tarafından geri iade edilmemek üzere kendisine verildiğini ya da başka bir iddiası varsa o hususu ispatlaması beklenecektir. Ziynetlerin geri istenmemek üzere verildiği ispat edilmedikçe, bunları alan iade etmekle yükümlüdür. Erkek, genel kuralın aksine bulundukları yörede örf ve adetleri bulunduğunu iddia ediyorsa bu hususun ispat külfeti yine kendisine ait olacaktır. Fakat bu ispat külfetinin tespiti konusunda her zaman netlik olmadığından Yargıtay bu hususta bir içtihat geliştirmiştir. Bahsi geçen bu içtihata göre:

Ziynet eşyalarının karine olarak kadının hakimiyeti altında bulunduğu ve kadının müşterek konuttan ayrılırken bu ziynet eşyalarının yanında götürmüş olduğu kabul edilir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 24.05.2004 tarihli 2004/5985 Esas 2004/6650 Karar sayılı kararında hayat deneylerine göre olağan olanın bu çeşit (ziynet eşyaları) eşyanın kadın üzerinde taşınması ya da evde saklanmış, muhafaza edilmiş bulunması yönündedir. Ziynet eşyalarının erkeğin zilyetliğine terk edilmiş olmasını hayatın olağan akışına ters bulmuştur.  Kadın terke zorlanmış ya da hayata kast veya kötü muamelede bulunulması sebebiyle evden ayrılmış ise bu karine uygulanmaz. Bu hususlar mevcut değilse kadın öncelikle ziynet eşyalarının nitelik, cins, sayı ve miktar olarak ispat etmesi ikinci olarak ise ziynet eşyalarının kendisinin rızası dışında erkek tarafından alındığını ve bir daha geri vermediğini ispat etmesi gerekmektedir. Kadın ispat külfeti altında bulunduğu bu iddiasını her türlü yasal delil ile ispatlayabilir. Ziynet eşyası davalarında düğün fotoğrafları ve videoları, tanık beyanı, mesaj kayıtları, sosyal medya görüntüleri gibi delillerle kadın iddiasını ispat etmektedir. Kadın, iddiasını ispat ettikten sonra  erkek ise kadın tarafın bu iddiasının doğru olmadığını ziynetlerin kadınla birlikte olduğunu, kadın tarafından geri istenmemek üzere verildiği ya da bulundukları yerin örf ve adetlerinin özellikleri gibi karşı iddialarda bulunabilecektir. Erkek, bulunduğu bu iddiaları ispat külfeti altındadır. Yargıtay 3.Hukuk Dairesi 2017/ 17245 E. - 2018 / 361 K. sayılı kararında:  ‘’Bu eşyaların iade edilmemek üzere kocaya verildiği, kadının isteği ve onayı ile bozdurulup müşterek ihtiyaçlar için harcandığı hususu davalı tarafça kanıtlandığı takdirde, koca bunları iadeden kurtulur.’’ şeklinde karar vermiştir. Eğer iddiasını ispat edememiş fakat kadın iddiasını ispat etmiş ise erkek bu ziynet eşyasını ya aynen iade edecek ya da parasal değerini ödemekle yükümlü olacaktır.

Özetle belirtmek gerekirse, Ziynet alacağı davasının düğünde takılan ziynet eşyalarının kime ait olacağının tespiti ve kendisine ait olmayan ziynet eşyasını iktisap eden eşten iadesini sağlamaktır. Bu dava boşanma davasının eki niteliğinde değildir. Gerek evlilik birliğinin devamı gerekse sonlanması durumunda eşin ziynet alacağına ilişkin dava açması mümkündür. Kadın eş, ziynet eşyalarının rızası dışında elinden çıktığını iddia etmekte ise diğer eşe veyahut da üçüncü kişilere karşı ziynet alacağı davası açabilmektedir.

Haftaya görüşmek üzere.

Yorumlar (0)
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 25 60
2. Fenerbahçe 24 54
3. Beşiktaş 25 49
4. A.Demirspor 25 45
5. Trabzonspor 25 44
6. Başakşehir 24 41
7. Kayserispor 25 38
8. Konyaspor 25 34
9. Karagümrük 24 31
10. Antalyaspor 25 28
11. Alanyaspor 25 28
12. Sivasspor 25 27
13. Kasımpaşa 25 26
14. Gaziantep FK 25 25
15. Ankaragücü 24 25
16. İstanbulspor 24 24
17. Giresunspor 24 23
18. Hatayspor 24 23
19. Ümraniye 25 22
Takımlar O P
1. Samsunspor 27 57
2. Eyüpspor 27 53
3. Rizespor 26 49
4. Sakaryaspor 27 49
5. Pendikspor 26 47
6. Keçiörengücü 27 47
7. Bodrumspor 27 42
8. Manisa FK 26 42
9. Boluspor 26 41
10. Bandırmaspor 26 40
11. Göztepe 26 38
12. Tuzlaspor 27 28
13. Erzurumspor 26 25
14. Altay 27 25
15. Adanaspor 27 25
16. Altınordu 26 20
17. Gençlerbirliği 26 18
18. Denizlispor 27 17
19. Yeni Malatyaspor 27 16
Takımlar O P
1. Arsenal 28 69
2. M.City 27 61
3. M. United 26 50
4. Tottenham 28 49
5. Newcastle 26 47
6. Liverpool 26 42
7. Brighton 25 42
8. Brentford 27 42
9. Fulham 27 39
10. Chelsea 27 38
11. Aston Villa 27 38
12. Crystal Palace 28 27
13. Wolves 28 27
14. Leeds United 27 26
15. Everton 28 26
16. Nottingham Forest 27 26
17. Leicester City 27 25
18. West Ham United 26 24
19. Bournemouth 27 24
20. Southampton 28 23
Takımlar O P
1. Barcelona 26 68
2. Real Madrid 26 56
3. Atletico Madrid 26 51
4. Real Sociedad 26 48
5. Real Betis 26 45
6. Villarreal 26 41
7. Athletic Bilbao 26 36
8. Rayo Vallecano 26 36
9. Osasuna 26 34
10. Celta Vigo 26 34
11. Mallorca 26 32
12. Girona 26 31
13. Getafe 26 29
14. Sevilla 26 28
15. Cadiz 26 28
16. Real Valladolid 26 28
17. Espanyol 26 27
18. Valencia 26 26
19. Almeria 26 26
20. Elche 26 13
Namaz Vakti 28 Mart 2023
İmsak 04:56
Güneş 06:18
Öğle 12:43
İkindi 16:13
Akşam 18:57
Yatsı 20:14