Ünal Ateş, dövizden kaynaklı oluşan fiyat artışı nedeniyle İnşaat Sektöründe sıkıntılar yaşandığını ve kendilerinin de sadece konuya eleştirel yaklaşmayıp çözüm öneresinde bulunduklarını, geçici bir kanun teklifi hazırlayıp sektörün zararının giderilmesini istedi.
2015 YILINDAN BERİ KAMUYA İŞ YAPAN YÜKLENİCİLER ZOR DURUMDA
Ateş Konuşmasında; Ülkemizde döviz kaynaklı oluşan ön görülemeyen fiyat artışları nedeniyle, 2015 yılından beri Kamuya iş yapan yüklenicilerin zor durumda olduğu bilinmektedir. Sosyal bir yaraya dönüşen bu konunun ivedilikle çözümlenmesi gerekmektedir. Devlete güvenerek ve Devletin ön gördüğü enflasyon üzerine çok kısıtlı kârlarla yapım işlerine teklif veren yükleniciler, yaklaşık 2 milyon kişiye iş imkânı da sağlamaktadır.
BU YANDAŞ YÜKLENİCİLER İSTERLERSE ÜLKE EKONOMİSİNİ BİLE DÜZELTEBİLİRLER
Burada bahsedilen yükleniciler, Dolar ve Euro ile davetiyeli iş alan yandaş yükleniciler değildir. Hatta bu yandaş yükleniciler isterlerse ülke ekonomisini bile düzeltebilirler.
Maliye Bakanı bu yandaş yüklenicilerden istediği kadar döviz bulabilir.
Para için İngiltere ye gitmesine de gerek yok.
İNŞAAT SEKTÖRÜNE ÜRETİM YAPAN TÜM İŞ KOLLARI DURMUŞTUR
Burada bahsedilen yükleniciler, çok ciddi rekabetle, kısıtlı karlarla iş alan yüklenicilerdir.Bu iş insanları az önce bahsettiğim gibi yaklaşık 2 milyon kişiye iş imkânı sağlamakta, ayrıca sanayi üretimini de direk etkilemektedirler.Devlete güvenip iş yapmak isteyen yükleniciler, şu an borçlarının ödeyemez hale gelmiştir.Şantiyeler durmuştur.İnşaat sektörüne üretim yapan tüm iş kolları durmuştur.İşsiz kalan çalışanlarında aile düzenlerinin bozulduğu, hatta boşanmalara neden olduğu basına yansımaktadır.Ayrıca yüklenicilerin intihar haberleri de bizleri derinden üzmektedir.
VATANDAŞLARA İŞ VE AŞ SAĞLAMAK SOSYAL DEVLETİN GEREĞİDİR
Bu konunun ivedilikle çözümlenmesi gerekmektedir. Vatandaşlara iş ve aş sağlamak sosyal devletin gereğidir.İşlerin fesih edip insanların ocaklarını söndürmek.Yıkmak… Sonra da tekrardan güncel fiyatlarla yeniden ihale edilmesi, devletimize daha pahalıya mal olacağı açıktır.Bu durumun Kamu yatırımının gecikmesine ve kaynakların israf edilmesine neden olacaktır.Zor durumdaki yüklenicilerin iflas etmesi ve borçlarını ödeyememesi zincirleme olarak tedarikçileri ve çalışanları etkileyecektir.
EKONOMİK KRİZİ DAHA DA DERİNLEŞECEKTİR
Tedarikçiler ile üreticilerin de iflas etmesine neden olacaktır.
Bu durum;
İnsanlar evlerine ekmek götüremez durumdalar.
YÜKLENİCİLERİN ZARARININ TAMAMININ KARŞILANMASI DA DÜŞÜNÜLEMEZ, ANCAK MUTLAKA ORTA BİR YOL DA BULUNMALIDIR
Yüklenicilerin zararının tamamının karşılanması da düşünülemez, ancak mutlaka orta bir yol da bulunmalıdır.Diğer yandan, genel hukukumuzda işlem temelinin çökmesi ve hâkimin sözleşmeye müdahale hususu da vardır.Yükleniciler hukuk yoluyla zararlarını karşılayabilir. Ancak uzun ve meşakkatli bir yol olup, mahkemelere aşırı bir iş yükünün getirilmesine neden olur.Bu süre de üretmeyen ülkemiz kayıp eder.
BAKANLAR SÖZLERİNİN ARKASINDA DURMAMIŞTIR
Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanı ile Ticaret Bakanı fiyat farkı ve tasfiye kararnamesi ile iş dünyasına müjde diye açıklama yapmıştı.Beklenen kararnamelerin kısa zamanda çıkarılacağı Kamuya ilan edilmişti.Ancak gelinen noktada Bakanlar sözlerinin arkasında durmamıştır.Devlet ciddiyeti ile örtüşmeyen bu açıklamaların sahibi Bakanları, istifaya davet ediyorum.Tekrardan konu hakkında ki hassasiyetiniz için teşekkür ediyorum.
Çalışmalarınız da başarılar diliyorum.
CHP’NİN, ZARARLARIN KARŞILANMASI İÇİN HAZIRLADIĞI GEÇİCİ KANUN TEKLİFİ;
Madde: 05.01.2002 tarihli ve 4725 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
Yapım İşlerinde Fiyat Farkı
GEÇİCİ MADDE - 31.08.2018 tarihinden önce 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre ihalesi yapılmış ve Türk Lirası üzerinden sözleşmeye bağlanmış yapım işlerinde, iş kalemleri veya iş gruplarının imalatında kullanılan malzemelerin fiyatlarında beklenmeyen artışlar meydana gelmesi nedeniyle ihale dokümanında fiyat farkı verilmesine ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına ve işin kabulünün yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın 01.01.2015 tarihinden sonra yapılan ve yapılacak olan imalatlar için fiyat farkı verilebilmesine ve geçici maddede getirilecek esaslara göre işe devam edilmesine veya işe, sözleşmesine göre devam edilmesine veyahut işe, geçici maddede gerilecek esaslara göre devam edilerek kanundaki kısıtlamalar dikkate alınmadan sözleşmelerin devredilmesine veyahut da sözleşmelerin tasfiyesine imkân tanınmasına ilişkin esas ve usulleri tespite Kurumun teklifi üzerine Cumhurbaşkanı yetkilidir.
MADDE GEREKÇESİ
Geçmiş dönemde sektörde yaşanan sorunlara çözüm olması için 16.12.2008 tarihli ve 2008/14447 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan esaslarla imalatta fiilen kullanılan malzemelerden fiyatlarında beklenmeyen artış olanlara ilave fiyat farkı verilmesi imkânı getirilmiştir. Buna benzer şekilde yapım işlerinde kullanılan çimento, boru, akaryakıt, demir, bitüm vb. için de öngörülmeyen fiyat artışları nedeniyle yeniden bir düzenleme ihtiyacı bulunmaktadır.
Türkiye İstatistik Kurumunca belirlenen Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) artış oranının birkaç kat üzerinde gerçekleşen piyasadaki bahse konu malzeme fiyatlarının artışları özellikle Ocak 2015 ayından itibaren daha da hızlanmıştır. Bu itibarla 01.01.2015 tarihinden sonraki imalatlar için bir düzenleme yapılması gerekliliği ortaya çıkmıştır.
Enflasyonun üzerindeki beklenmeyen ve öngörülemeyen fiyat artışları nedeniyle 31.08.2018 tarihinden önce ihalesi yapılan işlerde yaşanan problemlerin aşılması için tedbir alınması gerekmektedir.
Diğer yandan sözleşmede fiyat farkı verilmemesi veya verilen fiyat farklarının artan maliyetleri karşılayamaması nedeniyle, bir bölüm işlerin yapımlarının gerçekleştirilemediği durumlar ortaya çıkmakta, bu durumlar da sözleşmenin tasfiyesi yerine fesih sonucunu doğurmaktadır.
Bu nedenle yıllara sâri olarak devam eden bu işlerin süresinde tamamlanmasını teşvik etmek üzere ihale dokümanında fiyat farkı verilmesine ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına, kabulünün yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın 31.08.2018 tarihinden önce ihalesi yapılmış ve Türk Lirası üzerinden sözleşmeye bağlanmış yapım işlerinde, 01.01.2015 tarihinden sonra yapılan ve yapılacak olan imalatlar için fiyat farkı verilebilmesine veya sözleşmenin tarafların karşılıklı anlaşma yolu ile tasfiyesine veyahut kanundaki kısıtlamalar dikkate alınmadan sözleşmenin devir edilmesine imkân verilmesine ilişkin Kurumun teklifi üzerine Cumhurbaşkanına yetki verilmelidir.