Akaryakıt fiyatlarında son durum!

Petrol fiyatları resesyon endişeleri ile haftanın büyük bölümünde düşüş yaşadı. Ancak birçok kurum yaşanan ekonomik durgunluk döneminde bile petrol fiyatlarının yükseleceğine dair değerlendirmelerde bulundu. 

PETROL FİYATLARINDA SON DURUM

Dün 88,19 dolara kadar yükselen Brent petrolün varil fiyatı, günü 88,05 dolar seviyesinde tamamladı. Brent petrolün varil fiyatı bugün 88 dolar oldu. Aynı dakikalarda Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili 82 dolardan alıcı buldu. Fiyatlardaki düşüşte, güçlü dolar ve resesyon beklentilerinin sebep olduğu talep düşüşü endişeleri etkili oldu. ABD dolarının diğer para birimleri karşısında değerini ölçen dolar endeksindeki artış ise petrolü diğer para birimlerini kullanan alıcılar için daha pahalı hale getirerek fiyatları baskılıyor.

AKARYAKIT FİYATLARINDA GEVŞEME BEKLENMİYOR

Ancak petroldeki geri çekilme Türkiye’de başta benzin ve motorin olmak üzere akaryakıt fiyatları üzerinde indirim beklentisini karşılamadı. Geçen yılın aynı ayında savaş riskinin bile olmamasına rağmen 80 dolar seviyesinde olan petrol fiyatları karşısında akaryakıt fiyatlarını doğrudan etkileyen dolar/TL kuru 8,5 liranın biraz üzerinde işlem görüyordu. Akaryakıtın litresi de o dönemlerde 7 liranın üzerindeydi. Bugün gelinen noktada petrol hemen hemen aynı seviyede fakat dolar 18,50 lira düzeyinde bulunuyor. Kurdaki artış nedeniyle uzmanlar akaryakıt fiyatlarında büyük bir gevşemeyi şimdilik öngörmüyor.

PETROLDEKİ DÜŞÜŞ AKARYAKITA BİREBİR YANSIMIYOR

Enerji Piyasaları Uzmanı Ekonomist Dr. Rahmi İncekara, başta benzin ve motorin fiyatları olmak üzere akaryakıt fiyatlarının sadece petroldeki artıştan etkilenmediğini ifade ederek, “Rafineri çıkış fiyatı, dağıtım şirketi ve bayii kârları, ulaşım maliyetleri, döviz kurlarındaki artış, KDV ve ÖTV gibi vergi etkisi fiyatların oluşumunda etkilidir. Dolayısıyla direkt brent petrol ve ham petrol fiyatlarındaki korelasyon akaryakıta birebir yansıtılmamaktadır” dedi.

KÂR MAJLARINA ÖTV VE KDV DE EKLENİYOR

“Akaryakıt ürünleri ile ham petrol fiyatları arasında pozitif yönlü bir ilişki vardır. Ham petrol fiyatları, brent petrol fiyatlarını gösterge kabul eder. Akaryakıt fiyatları, 2005 yılından beri en yakın dünya serbest piyasasına göre belirlenmektedir. Tüm akaryakıt ürünlerinin fiyatı, ham petrol fiyatındaki değişimler çerçevesinde arz-talep dengesine göre şekillenmektedir” diyen Dr. İncekara şöyle konuştu:

“Rafineri fiyatları ise, Akdeniz havzasındaki benzin ve motorin fiyatları baz alınarak, rafinerilerce belirli bir metodolojiyle tespit edilmektedir. Rafineri çıkış fiyatına KDV ve ÖTV eklenmektedir. Ortaya çıkan fiyat dağıtım şirketlerine bildirilmektedir. Dağıtım şirketleri de kendi kârını ve bayii kârını ekleyerek fiyatları akaryakıt istasyonlarına iletmektedir. Ulaşım maliyetinden ötürü rafineriye uzak yerlerde fiyat daha yüksek olabiliyor. Dağıtım şirketleri ile akaryakıt istasyonları arasında fiyat farkı pek bulunmamaktadır.”